Shou Sugi Ban, geleneksel Japon ahşap işleme tekniği olan yakma
yöntemiyle, benzersiz bir ahşap kaplama ve koruma
tekniğidir. Bu özel teknik, ahşabın dayanıklılığını
artırırken ona estetik bir doku ve eşsiz bir
karakter katar. Japonya’da yüzyıllardır kullanılan bu yöntem, son yıllarda
mimari ve iç tasarımda bir trend haline gelerek ilgi çekmeye başladı. Gelin
birlikte Shou Sugi Ban köken ve tekniğine daha
yakından bakalım!
Shou Sugi Ban ya da diğer adıyla Yakisugi’nin kökenleri aslında belirsizdir. Kullanımının Japonya’da odun yakmanın gemi inşa endüstrisinde başladığına ve bina inşaatına daha sonraları aktarıldığına inanılır. Konutlardaki kullanımına ise beyaz sıva ile birleştirilerek dış cephe kaplaması olarak rastlanılır. Bu karışım, yangına karşı dayanımı arttırdığı için çiftliklerdeki pirinç depolama gibi farklı işlevlerle kullanılan yapılarda, yangına karşı koruma sağlamak için uygulanmıştır. Bu yöntem, daha ucuz alternatiflerin piyasaya çıkmaya başlamasıyla 1950’lere kadar popülerliğini korusa da özellikle son 20 yılda dünya çapında popülerliğini tekrar kazanmış durumdadır.
Geleneksel Shou Sugi Ban
Shou Sugi Ban Nasıl
Yapılır?
Shou Sugi Ban tekniği için kullanılan ahşap türü genellikle sedir olarak seçilir. Sedir, ladin gibi ağaçlar tercih edilerek işleme süreci için daha dayanıklı hale getirilir. Ahşabın dış tabakası, meşe kömürü sobasında ya da ahşap tahtaların üzerinde ateş yakılarak işleme alınır. Materyalin yüzeyi yakıldıkça, karbonlaşmış bir tabaka oluşur. İşlem sırasında sıcaklık ve süre kontrol edilerek olası bir durumda müdahale edilir. Ahşabın ne kadar karbonlaşacağını ve renginin nasıl etkileneceğini, işlemin sıcaklı ve süresi belirler. Yakma işlemi tamamlandıktan sonra soğumaya bırakılır ve soğuyunca üzerindeki fazla karbon temizlenerek çıkarılır. Son olarak yüzeyin korunması için özel bir yağ uygulanır. Tüm bu işlemler ahşabın dayanıklılığını artırarak uzun ömürlü hale getirir. Ayrıca iç ve dış cephede bakteri, böcek ve nem gibi dış etkilere karşı direnç sağlar.
Yağlama İşlemi
Shou Sugi Ban, iç ve dış mekanlarda geniş bir kullanım yelpazesi sunarak dış cephe kaplamaları, teraslar, çitler, mobilyalar ve iç mekan duvar kaplamaları gibi uygulamalarda kullanılır. Yanmış yüzey, ahşabın doğal dokusunu ve karakterini yansıtırken aynı zamanda orjinal ve modern bir görünüm sunar. Bu işlemden geçmiş olan ahşap, uzun süre bakım gerektirmez ve ekonomiktir. Dış etkenlere karşı sağladığı yüksek koruma sayesinde, ahşabı açık hava projelerinde kullanmak için ideal hale getirir.
1. Görsel https://www.archdaily.com/939601/extension-in-burned-wood-shou-sugi-ban-clement-bacle-architecte adresinden alıntılanmıştır
2. Görsel https://kotodesign.co.uk/blog/2017/10/9/shou-sugi-ban-the-art-of-charred-timber adresinden alıntılanmıştır.
Tam kömürleşmemiş halleriyle de kullanıma uygundur. Ahşabın dalgalı damarlarını ortaya çıkararak yüzey kömürü kaldırılır. İşlem esnasında sıcaklık düşük tutularak kereste damarlarının gözükmesi sağlanabilir.
Görsel https://www.blackwood.nz/post/myth-you-can-do-a-light-char-shou-sugi-ban adresinden alıntılanmıştır.
Shou Sugi Ban, geleneksel ahşap yakma işlemini, modern
tasarımlara entegre eden çarpıcı yöntemlerden biridir. Estetik görünümü,
dayanıklılığı ve sürdürülebilirliği ile ahşap işçiliğinde geçmişte büyük bir
etki yaratmış olan bu yöntem, günümüzde halen tasarım trendlerine yön vermeye
devam ediyor.
DENDRO ürünlerini incelemek için sayfayı ziyaret etmeyi unutmayın!
Kaynakça:
https://workingtheflame.com/what-is-shou-sugi-ban/
https://www.blackwood.nz/post/myth-you-can-do-a-light-char-shou-sugi-ban
https://www.thespruce.com/what-is-shou-sugi-ban-yakisugi-5119876
https://www.insaport.com/haberler/geleneksel-bir-japon-teknigi-shou-sugi-ban/
